Cyfryzacja i ochrona OT: Jak zabezpieczyć krytyczną infrastrukturę w erze cyfrowej

Krytyczna infrastruktura techniczna (OT) to podstawa funkcjonowania zarówno państwa, jak i przedsiębiorstw. Ponad 150-letnia historia tego obszaru obejmuje instalacje takie jak maszyny produkcyjne czy elektrownie, które były początkowo sterowane ręcznie za pomocą elementów mechanicznych. W miarę upływu czasu, do infrastruktury wprowadzano elektryczne i elektroniczne systemy monitorowania oraz sterowania, a w konsekwencji coraz więcej oprogramowania.

Kontekst historyczny i ewolucja OT

W przeszłości, systemy OT działały w sposób zamknięty i odizolowany od świata zewnętrznego. Bezpieczeństwo takiej infrastruktury wynikało z „luki powietrznej”, która oddzielała systemy krytyczne od reszty świata.

Jednak cyfryzacja przyniosła radykalne zmiany w infrastrukturze OT. Systemy takie jak PLC, ICS, czy SCADA zostały połączone w sieć, współpracując z systemami informatycznymi i umożliwiając zdalne sterowanie. W rezultacie, zwiększyła się powierzchnia ataku, co wymaga ochrony OT na równi z ochroną systemów IT.

Nowe wyzwania w bezpieczeństwie OT

Zarówno dla bezpieczeństwa IT, jak i OT, pierwszym krokiem w ocenie ryzyka jest dokładne poznanie budowy infrastruktury. To pozwala na zrozumienie powierzchni ataku i opracowanie odpowiednich środków zabezpieczających.

Ważne jest zauważenie, że wiele zagadnień związanych z bezpieczeństwem IT ma również zastosowanie w bezpieczeństwie OT. Przykłady obejmują inwentaryzację systemów i urządzeń, analizę danych dzienników oraz wiedzę o komunikacji między systemami i urządzeniami. Dlatego istotne jest zabezpieczanie różnych systemów i domen poprzez segmentację sieci, silne uwierzytelnianie i szyfrowanie komunikacji.

Jednak istnieją również wyzwania specyficzne dla OT. Tradycyjnie, infrastruktura OT jest prawie niesegmentowana, co najwyżej po prostu uwierzytelniana i ledwo szyfrowana. Dlatego konieczne jest opracowanie nowych rozwiązań i strategii dostosowanych do specyfiki OT.

Cyfryzacja przyczyniła się do ewolucji infrastruktury krytycznej, ale również zwiększyła narażenie systemów OT na cyberataki. W obliczu tych zmian konieczne jest opracowanie i wdrożenie skutecznych zabezpieczeń, które będą chronić te systemy przed zagrożeniami związanymi z rosnącą powierzchnią ataku.

Bezpieczeństwo OT w praktyce

W praktyce ochrona systemów OT może obejmować różne działania, takie jak:

• Monitorowanie i zarządzanie dostępem do sieci: Wprowadzenie kontroli dostępu opartej na rolach i uprawnieniach użytkowników oraz ograniczenie zdalnego dostępu do systemów OT tylko do niezbędnych przypadków.
• Aktualizacja oprogramowania i systemów: Regularne instalowanie aktualizacji i łatek bezpieczeństwa dla systemów operacyjnych, oprogramowania i urządzeń OT.
• Szyfrowanie komunikacji: Zastosowanie technologii szyfrowania, takich jak VPN, do ochrony danych przesyłanych między systemami OT a systemami IT.
• Reagowanie na incydenty: Opracowanie i wdrożenie planów reagowania na incydenty oraz szybka identyfikacja, analiza i naprawa incydentów bezpieczeństwa.
• Szkolenie personelu: Wprowadzenie programów szkoleniowych, które będą na bieżąco edukować pracowników zarówno z zakresu bezpieczeństwa IT, jak i OT.
• Przeglądy bezpieczeństwa: Regularne przeprowadzanie audytów bezpieczeństwa, które pozwolą na ocenę stanu zabezpieczeń i identyfikację potencjalnych zagrożeń.
• Współpraca między działami IT i OT: Wzmocnienie współpracy między zespołami IT i OT, aby zwiększyć wspólną świadomość zagrożeń i wspólnie opracowywać strategie ochrony.

Cyfryzacja niewątpliwie przyczyniła się do znaczących zmian w infrastrukturze OT, zwiększając zarówno efektywność, jak i podatność na ataki. W obliczu tych wyzwań kluczowe jest zrozumienie specyfiki OT oraz opracowanie i wdrożenie odpowiednich strategii bezpieczeństwa, które będą chronić te systemy przed rosnącym zagrożeniem cyberataków. Tylko wtedy infrastruktura krytyczna będzie mogła skutecznie sprostać nowym wymaganiom współczesnego świata.